Jak przygotować się do egzaminu wstępnego na aplikację w taki sposób, by go zdać i zostać aplikantem? Jeżeli planujesz naukę, to na pewno zadajesz sobie to pytanie. Na pierwszy rzut oka sprawa nie wydaje się prosta. Masz świadomość, że zakres materiału na egzaminy wstępne jest duży – i to może być przytłaczające. Jednak pamiętaj, że co roku podchodzi do tego testu kilka tysięcy – i każda z nich stoi przed trudnym, ale z pewnością wykonalnym zadaniem opanowania aktów prawnych, z którymi przecież zdążyła zetknąć się już podczas studiów. W jaki sposób się z tym zmierzyć? To może stać się po prostu przygodą, przy okazji której masz szansę się rozwinąć! Szczególnie jeśli użyjesz do tego odpowiednich narzędzi, kładących nacisk na efektywność nauki, rozsądne planowanie i elementy takiej jak grywalizacja – zwiększające atrakcyjność procesu uczenia się.
Od czego zacząć?
Co roku jest dużo osób, które podchodzą do egzaminu po raz pierwszy i nie mają pojęcia, od czego zacząć przygotowania i jaki jest obowiązujący zakres materiału. Przede wszystkim warto sprawdzić na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, jaki jest wykaz aktów prawnych. Taki wykaz powinien pojawić się na stronie Ministerstwa nie później niż na 90 dni przed terminem egzaminu wstępnego. Jeżeli zasadniczo egzamin odbywa się w ostatnią sobotę września, to wykazu aktów prawnych należy się spodziewać najpóźniej pod koniec czerwca; ale praktyka pokazuje, że wykaz wstawiany jest na stronę nawet już w marcu. Od tego momentu wiadomo, jaki będzie zakres i z czego trzeba się przygotować.
Naukę można oczywiście zacząć już wcześniej, ponieważ wiadomo, że co roku pojawiają się na egzaminie duże, podstawowe regulacje (Konstytucja, KC, KPC, KSH, KP, KRO, KPA, KK) i jest wyjątkowo mało prawdopodobne, że zabraknie ich w przyszłorocznym wykazie. Spis aktów prawnych, które obowiązują na egzaminie, może stać się dla Ciebie listą, z której będziesz mógł/mogła odhaczać kolejne przerobione ustawy. Oczywiście objętościowo akty nie są równe, ale mimo to takie graficzne zestawienie pomaga w planowaniu.
Plan nauki
Wiele osób powtarza sobie, że ma do egzaminu wstępnego jeszcze bardzo dużo czasu, i odkłada przygotowania na ostatni moment. Istnieją oczywiście ludzie, którzy zdają ten egzamin po tygodniu pracy albo w ogóle bez specjalnych przygotowań. Trzeba niestety pamiętać, że to wyjątki od reguły, w myśl której im bardziej intensywnie się przygotowujesz, tym większa jest szansa, że pójdzie Ci dobrze. Nie można też się poddawać jeżeli zostało Ci bardzo mało czasu. Nigdy nie jest zbyt późno na rozpoczęcie nauki! Najlepsze, co możesz zrobić, to zacząć od razu, bez znajdowania zbędnych wymówek i wyznaczania sobie kolejnych, nigdy nienadchodzących terminów. Pamiętaj, że najtrudniej jest zacząć. Dobrze jest zatem zrobić to bez zwlekania, aby mieć ten etap za sobą.
W praktyce najbardziej skuteczne jest wyznaczenie sobie określonych dni lub pory w ciągu dnia, którą poświęcisz wyłącznie na naukę do egzaminu wstępnego. Dla maksymalizacji koncentracji dobrze jest wtedy odciąć się od wszystkiego, co może rozpraszać, i po prostu rozwiązywać pytania testowe lub czytać przepisy. Odcięcie się od rozpraszaczy może wydawać się radą banalną, ale dla niektórych aktualnie niemożliwą do zrealizowania. Zwróć jednak uwagę, że istnieje dużo bodźców wpływających na spadek koncentracji – usunięcie ich pomoże Ci w nauce. Poza tym, takie próby odcinania się np. od smartfona sprawiają, że przy rozwiązywaniu testów stwarzasz sobie warunki podobne do egzaminacyjnych. Podczas samego testu nie można mieć przy sobie telefonu ani żadnych urządzeń, które mogłyby posłużyć Ci do komunikacji z kimkolwiek.
Ogromne znaczenie ma też miejsce, w którym się uczysz. Z pewnością wiesz już, gdzie uczyło Ci się najlepiej podczas studiów. Są osoby, które przesiadywały długimi godzinami w bibliotece; są też takie, które nie wyobrażają sobie nauki poza swoim mieszkaniem lub pokojem. Przypomnij sobie, gdzie koncentrujesz się najlepiej i zacznij naukę w sprawdzonym miejscu. Często praktykowanym i dobrym rozwiązaniem są dodatkowe próby nauki w innych sytuacjach, np. w autobusie – dzięki temu unikniesz marnowania czasu. Prawda jest taka, że im więcej aktów prawnych przerobisz i powtórzysz, tym spokojniej będzie przebiegał Twój egzamin. Dobrze wykorzystany czas przed egzaminem to podstawa do tego, by osiągnąć wynik pozytywny.
Zarządzanie czasem nie polega jednak tylko na uczeniu się w każdym wolnym momencie – nie można popadać w skrajności; przemęczenie nie sprzyja bowiem uzyskiwaniu dobrych wyników z testu. Dlatego koniecznie trzeba przewidzieć czas na odpoczynek. Z tego względu być może nie byłoby dobrym pomysłem np. słuchanie nagrań ustaw podczas uprawiania sportu. Jest to jednak przede wszystkim kwestia indywidualna – sama/sam wiesz najlepiej, jaki sposób odpoczynku działa na Ciebie najlepiej.
Forma nauki i rozwiązywania testów
Kolejna kwestia to forma nauki i rozwiązywania testów. Niektórzy wolą uczyć się z testów papierowych, a inni z elektronicznych. Z pewnością każda z tych form ma wady i zalety. Pamiętaj jednak, że egzamin będziesz pisała/pisał w formie papierowej, a nie elektronicznej – i przy nauce dobrze jest wziąć to pod uwagę. Może się wydawać, że nie jest to duża różnica, bo finalnie chodzi przecież o to, żeby wykazać się wiedzą – ale istotna jest kwestia przyzwyczajenia się do formy, w jakiej będzie odbywał się egzamin. W celu wykorzystania zarówno zalet testów online – np. wygody, możliwości rozwiązywania w każdym miejscu, wsparcia przez algorytmy powtórek – oraz przyzwyczajenia do formy papierowej, warto jest zaopatrzyć się zarówno w książkę z testami, jak i pakiet testów elektronicznych. Pamiętaj, że jest to inwestycja, mająca na celu wsparcie Cię na drodze do prestiżowego zawodu.
Warto prześledzić zestawienia przepisów, z których pytania powtarzały się w ubiegłych latach, i w ogóle zapoznać się z egzaminami z poprzednich lat. Trzeba jednak uważać na nowelizacje przepisów. Zdarzały się przecież pytania z zakresu regulacji, które obecnie już nie obowiązują lub zostały zmienione. Zadbaj koniecznie o to, żeby akty prawne, z których się uczysz, były na pewno w wersji obowiązującej na dzień egzaminu. Jeżeli rozwiązujesz testy z lat ubiegłych, to zwróć uwagę na klucz do ich rozwiązań, w których podawana jest podstawa prawna. W ten sposób możesz łatwo sprawdzić, czy wskazany przepis jeszcze obowiązuje. Takie testy i klucze do nich są dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (a poza tym – w przystępnej formie – w publikacjach wydawnictwa Ius Vitae).
Ponadto bardzo ułatwi Ci rozwiązywanie testu znajomość tych przepisów, z których pytania powtarzały się w poprzednich latach. Często mówi się o tym, że warto dobrze znać przepisy, które się już pojawiły, a także sąsiednie. Przede wszystkim trzeba poznać treść przepisów w jak najszerszym zakresie – i to jest najważniejsze. Najczęściej pytania i odpowiedzi odpowiadają treści przepisu, którego dotyczą. To bardzo ważna informacja. Oznacza ona, że do nauki egzaminu są Ci potrzebne przede wszystkim akty prawne. Oczywiście, jeżeli czytanie opracowań (np. skryptów) czy komentarzy pomaga Ci zrozumieć przepisy, to możesz uczyć się właśnie w ten sposób. Pamiętaj jednak, że jest to raczej forma uzupełniająca, służąca powtórce i utrwaleniu wiedzy.
Poza bardzo istotnymi i z pewnością znanymi Ci ze studiów regulacjami, jak kodeksy, w wykazie pojawiają się mniejsze ustawy, których prawdopodobnie nie znasz szczegółowo. Jeżeli są to krótkie akty, dobrym pomysłem jest je przeczytać. Jeżeli natomiast są długie, przyjrzyj się pytaniom z ich zakresu z poprzednich lat oraz pomyśl, które z zapisów tych ustaw są najbardziej istotne. Pamiętaj, że nikt nie jest w stanie znać na pamięć wszystkich przepisów wszystkich ustaw, które są w wykazie. Twoim zadaniem jest zapamiętać jak najwięcej z nich, przyznając priorytet tym, których wystąpienie na teście jest szczególnie prawdopodobne.
Podsumowanie
Egzamin to okoliczność bardzo mocno stresująca, ale pamiętaj, że im lepiej zaplanujesz swoją naukę i im więcej pracy wykonasz, tym mniej stresu czeka Cię na sali egzaminacyjnej.
Podsumujmy zalecenia, które omówiliśmy:
→ Zapoznaj się z wykazem aktów prawnych i przygotuj harmonogram nauki (lub skorzystaj z gotowego).
→ Pamiętaj, że najważniejszych ustaw możesz uczyć się już wcześniej, przed publikacją nowego wykazu.
→ Sprawdź które fragmenty ustaw są najbardziej istotne (to na nie należy położyć nacisk).
→ Wybierz odpowiednie narzędzia – postaw na efektywność, ale też na walkę z monotonią. W przypadku testów egzaminacyjnych warto jest połączyć formę papierową i elektroniczną.
→ Wyznacz sobie konkretne dni i pory, w których będziesz się uczył/uczyła. Wybierz też odpowiednie, sprzyjające koncentracji miejsce.
→ Postaw na skuteczne zarządzanie czasem – nie rozpraszaj się podczas nauki; wykorzystaj też czas, który normalnie byś zmarnował/zmarnowała (np. podróże komunikacją miejską).
→ Koniecznie uwzględnij potrzebę odpoczynku – tak aby na teście być w stanie zaprezentować pełnię swoich możliwości.
Pamiętaj, że wydawnictwo Ius Vitae ułatwia Ci zadanie, co roku publikując planery nauki do konkursów na aplikacje. Zawierają one gotowe plany nauki w różnych wariantach, rozpisane na każdy dzień aż do samego egzaminu – harmonogramy zostały opracowane na bazie naszych doświadczeń i analizy testów z lat ubiegłych; mamy wiele lat doświadczenia w przygotowywaniu materiałów edukacyjnych. Dodatkowo, w planerach znajdziesz także szczegółowe statystyki i bardziej rozbudowane porady egzaminacyjne – w formie dedykowanej poszczególnym aplikacjom.
Publikacje dedykowane egzaminom w 2024 r. pojawią się po publikacji wykazów aktów prawnych. Aby nie przegapić premiery, subskrybuj nasz newsletter i śledź nas w mediach społecznościowych.
Autor: Justyna Sawicka – aplikantka komornicza